Choceń jest wsią i ośrodkiem gminy. Miejscowość położona jest nad Jeziorem Borzymowskim na Pojezierzu Kujawskim.
W średniowieczu Choceń leżał w granicach kasztelanii brzeskiej, a następnie do końca okresu przedrozbiorowego, w powiecie i województwie brzesko-kujawskim. Choceń leżał przy dogodnych połączeniach wodnych i lądowych, bowiem jezioro Borzymowskie miało połączenie z żeglowną w średniowieczu Zgłowiączką.
Teren gminy charakteryzuje się licznymi śladami osadnictwa pradziejowego, średniowiecznego i nowożytnego.
Obszar gminy związany jest historycznie z Kujawami, które wyodrębniły się w osobne księstwo w 1194 r., początkowo ze stolicą we Włocławku, następnie w Inowrocławiu. W wyniku rozbicia dzielnicowego na przełomie XII/XIII w., ziemie te znalazły się pod panowaniem Władysława Łokietka. Wiek XIII i początek wieku XIV to okres rozwoju regionu a także okres licznych niepokojów wewnętrznych i zewnętrznych, w dużym stopniu związanych z osiedlonymi w Ziemi Chełmińskiej Krzyżakami. Konflikty z Krzyżakami doprowadziły do wojny polsko-krzyżackiej w latach 1327-1332, w wyniku której doszło do przejściowego opanowania Kujaw przez Krzyżaków, przy jednoczesnym totalnym zniszczeniu całej prowincji. Kujawy powróciły do Korony dopiero w wyniku pokoju. Druga połowa XIV w. była okresem nie tylko likwidacji zniszczeń wojennych lecz i szybkiego rozwoju społeczno - ekonomicznego całego obszaru.
Miejscowość Choceń jest wzmiankowana już w XII w. jako własność klasztoru w Lądzie z parafią erygowaną przed 1326 r. W 1444 r., Choceń był własnością Marcina herbu Mościc vel Ostoja, w 1489 r., należał do Lubrańskich, w XVI w., był własnością Mikołaja Sokołowskiego herbu Pomian starosty brzeskiego, w 1 poł. XVII podkanclerza koronnego Arnolda Kryskiego, natomiast w 2 poł. XVII w. Damiana Kretkowskiego kasztelana chełmińskiego.
Po 1710 r., sytuacja polityczna kraju zaczęła się normować i przez 60 lat Kujawy przeżywały względny spokój. W tym okresie Choceń był własnością rodu Brzeskich herbu Starża.
Po upadku powstania styczniowego teren obecnej gminy Choceń znalazł się w obrębie guberni warszawskiej. W tym okresie Choceń należał do rodziny Blizińskich. Znaczną rolę w ożywieniu gospodarczym Kujaw w tym czasie odegrało wybudowanie w 1862 r., kolei „warszawsko-bydgoskiej”. Związany z nią dworzec kolejowy w Czerniewicach wybudowano w 1893 r. Rozwój drobnego przemysłu jaki później nastąpił przede wszystkim przemysłu spożywczego znajduje m.in. odzwierciedlenie w postaci zakładów mięsnych z 1910-1918 r., w Czerniewicach oraz cukrowni w Choceniu z 1914 r.
Z inicjatywy władz gmin Choceń i Boniewo po raz pierwszy na wzgórzu w Szczytnie, tuż obok rzeczki Chodeczki, odtworzono historyczne wydarzenia mające istotne znaczenie dla żołnierzy armii Pomorze i Poznań atakujących skrzydło niemieckiej ósmej armii zdążającej właśnie pod Warszawę.
W dniach 9-12 września obronę przesmyku powierzono 61. pułkowi piechoty z 15. Dywizji Piechoty. Piechurów wsparto dodatkowo dywizjonem artylerii (12 dział). Polacy okopani na wzgórzach stawili czoło dwóm niemieckim pułkom piechoty (309 i 338), należącym do 208. DP oraz ok. 50 działom artylerii polowej. W trakcie walk pozycje obronne wielokrotnie przechodziły z rąk do rąk. W bitwie zginęło łącznie 130 żołnierzy polskich. Przeciwnik stracił zaś 180 żołnierzy, a ponad 100 wzięto do niewoli.
Efektem tej uporczywej obrony było uniemożliwienie wojskom niemieckim wyjścia na tyły polskich oddziałów atakujących nad Bzurą. Zmusiło to niemieckie dowództwo do szukania możliwości przełamania polskiej obrony w innym miejscu. Hitlerowcom udało się tego dokonać dopiero 12 września, po sforsowaniu Wisły w okolicach Płocka.
Uroczystości rozpoczęły się rekonstrukcją wrześniowej bitwy z udziałem grup rekonstrukcyjnych z całej Polski. Po zakończeniu inscenizacji organizatorzy - Wójt Gminy Choceń - Roman Nowakowski oraz Wójt Gminy Boniewo - Marek Klimkiewicz przywitali licznie przybyłych gości, samorządowców, kombatantów, młodzież i harcerzy, uczestników wycieczki rowerowej z Włocławka oraz mieszkańców.
Uroczystą mszę polową celebrowali księża parafii Choceń i Boniewo, z udziałem pocztów sztandarowych oraz orkiestry OSP Śmiłowice i kompanii honorowej Wojska Polskiego z Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia w Toruniu. Po nabożeństwie ksiądz Jarosław Włodarz oraz Wójt Gminy - Roman Nowakowski odsłonili tablicę pamiątkową. Po hymnie oddano salwę honorową. Ostatnim elementem były występy artystyczne dzieci i młodzieży ze szkół z Chocenia i Boniewa.
Podziękowania należą się Panu harcmistrzowi Karolowi Bazeli za jego poświęcenie i czas w przygotowanie tych uroczystości. Organizacja tego patriotycznego święta nie była by także możliwa gdyby nie czas i praca wielu ludzi. Cieszymy się, że mogliśmy być świadkami tak ważnego wydarzenia. Więcej informacji o samej bitwie można znaleźć w książce ks. kan. Jarosława Włodarza „Bitwa pod Szczytnem jako fragment bitwy nad Bzurą”.